Od IX wieku na terenie Bałkanów zaczął formować się język starocerkiewno-słowiański, który utworzył się na bazie słowiańskich gwar dzisiejszych Salonik. Pierwsze teksty starocerkiewno-słowiańskie pisano głagolicą, najstarszym pismem słowiańskim. Tym alfabetem pisali Słowianie macedońscy w Ohrydzie jeszcze do XII wieku (św. Klimens i Naum) a za twórców głagolicy uważa się braci zakonnych Cyryla i Metodego. Później głagolicę zaczęła stopniowo wypierać cyrylica, stworzona na bazie majuskuły (dużego alfabetu greckiego) i głagolicy. Alfabet ten nazwał cyrylicą Konstanty Filozof, od imienia św. Cyryla. Po XII wieku cyrylica prawie całkowicie wyparła głagolicę. W macedońskich tekstach naukowych można spotkać się z określeniem „staromacedoński”, jako określenie starocerkiewno-słowiańskiego. Ma to swoje przyczyny historyczne i geograficzne – miejsce tworzenia się tego języka leży na mapie współczesnej Macedonii a Cyryl i Metody uważani są przez współczesnych Macedończyków za historycznych przodków. Cyrylica, którą pisze się obecnie, nie jest tożsama ze starocerkiewno-słowiańską; jest świecką formą właściwej cyrylicy, zwaną w Rosji grażdanką. Różni się jednak od cyrylicy rosyjskiej, zarówno w piśmie jak i w wymowie. Współcześnie, obok cyrylicy, powszechna w użytku jest latinica. Pisze się nią na tablicach informacyjnych, w korespondencji (szczególnie mailowej). Nazwy miejscowości pisane tylko cyrylicą spotyka się właściwie jedynie na wsiach.. Zgodnie z konstytucją, język macedoński, pisany cyrylicą, jest oficjalnym językiem w Republice Macedonii. Jednak w jednostkach samorządowych, gdzie większość mieszkańców jest innej narodowości lub gdy porównywalna jest liczba mieszkańców należących do innej narodowości, oprócz macedońskiego i cyrylicy, ich język i alfabet są także używane oficjalnie, w sposób określony przez prawo (Artykuł 7 Konstytucji) W praktyce, drugim językiem urzędowym w wielu miastach jest albański. Napisy w obu językach spotkać można na przykład w Skopje, w którym mniejszość albańska wynosi około 40%. W praktycznie albańskim Tetovie rzadkością na ulicach są napisy w cyrylicy, tj. w języku macedońskim. Ciekawostki: Cyrylica macedońska składa się z 31 liter. Tradycja osmańska zostawiła po sobie niejeden ślad; pozostałością po piśmie tureckim jest pisane przez niektórych duże „I” z kropką Na południu Macedonii używano niegdyś języka greckiego, uznawanego wtedy za język kultury. aut. Anna Zadrożna |